Οι αιτιολογικές προτάσεις στα τουρκικά

τι είναι μια αιτιολογική πρόταση

Μια αιτιολογική πρόταση είναι μια δευτερεύουσα επιρρηματική πρόταση που δηλώνει την αιτία για κάτι που συμβαίνει στην κύρια πρόταση. Απαντά στην ερώτηση «γιατί;» και στα ελληνικά εισάγεται με αιτιολογικούς συνδέσμους όπως «επειδή», «διότι», «γιατί», κλπ.

πώς σχηματίζονται στα τουρκικά

Στα τουρκικά μια αιτιολογική πρόταση συνήθως σχηματίζεται με μη παρεμφατικούς ρηματικούς τύπους: ρηματικά ουσιαστικά σε -mA και σε -(y)Iş, και μετοχές σε -DIK και -(y)AcAK.

Για να σχηματιστεί μια αιτιολογική πρόταση, αυτοί οι ρηματικοί τύποι συντάσσονται με μεταθέσεις όπως:

• -DAn dolayı (λόγω)
• -DAN ötürü (λόγω)
• için (επειδή)
• yüzünden (εξαιτίας)
• sayesinde (χάρη σε)
• sebebiyle (λόγω)

Seni düşündüğüm için söylüyorum (Το λέω επειδή σε σκέφτομαι)
Ahmet'in gelmesinden/gelişinden dolayı mutluyuz (Είμαστε χαρούμενοι επειδή έρχεται ο Αχμέτ)
Yardım etmen sayesinde buradayız (Είμαστε εδώ λόγω του ότι μας βοήθησες)
Yardım etmemen yüzünden başaramadık (Δεν μπορέσαμε να τα καταφέρουμε επειδή δε μας βοήθησες)
Yeni taşındığımızdan ötürü (Επειδή μετακομήσαμε πρόσφατα)

Ωστόσο, υπάρχουν και αιτιολογικές προτάσεις που σχηματίζονται με παρεμφατικούς τύπους. Στην περίπτωση αυτή, έχουμε κύρια πρόταση που εισάγεται με (ή σπανιότερα ακολουθείται από) τον σύνδεσμο çünkü (διότι), ή που ακολουθείται από το γερούνδιο diye (εδώ δεν μεταφράζεται).

Ahmet gelecek diye temizlik yaptık / Temizlik yaptık çünkü Ahmet gelecek (Κάναμε φασίνα επειδή θα έρθει ο Αχμέτ)

Hep yalan söylüyorsun diye inanmıyorum / İnanmıyorum çünkü hep yalan söylüyorsun (Δεν σε πιστεύω επειδή λες διαρκώς ψέματα)