Το παραγωγικό επίθημα -CIK της τουρκικής

Τελευταία ενημέρωση: 15/02/2025

πώς σχηματίζεται

Το παραγωγικό επίθημα -CIK παίρνει τις μορφές -cık, -cik, -cuk, -cük. Άν η λέξη λήγει σε ένα από τα σύμφωνα ç, g, k, p, t, το -c του επιθήματος μετατρέπεται σε -ç: -çık, -çik, -çuk, -çük. Το φωνήεν του επιθήματος καθορίζεται από τη φωνηεντική αρμονία, βάσει του τελευταίου φωνήεντος της λέξης.

  1. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {a, ı}, το επίθημα γίνεται -cık / -çık.
  2. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {o, u}, το επίθημα γίνεται -cuk / -çuk.
  3. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {e, i}, το επίθημα γίνεται -cik / -çik.
  4. Αν το τελευταίο φωνήεν της λέξης είναι ένα από τα {ö, ü}, το επίθημα γίνεται -cük / -çük.

Εάν η λέξη είναι πολυσύλλαβη και λήγει σε -k, αυτό το γράμμα σε κάποιες λέξεις εξαφανίζεται, π.χ. inek (αγελάδα) - inecik (αγελαδίτσα)

τι δημιουργεί

Το επίθημα αυτό δημιουργεί υποκοριστικά. Ωστόσο, σημειώνουμε ότι τα υποκοριστικά δεν έχουν ωστόσο τόσο ευρεία χρήση όσο στα ελληνικά (νεράκι, καφεδάκι κλπ).

ada (νησί) > adacık (νησάκι)
kitap (βιβλίο) > kitapçık (βιβλιαράκι)
hikâye (ιστορία) > hikâyecik (σύντομη ιστορία)

Το επίθημα αυτό δημιουργεί επίσης επιτατικά επίθετα

ince (λεπτός) > incecik (πάρα πολύ λεπτός)
dar (στενός) > daracık (πάρα πολύ στενός)

Τέλος, να έχουμε υπόψη μας ότι αρκετές λέξεις που φαινομενικά έχουν αυτα τα επιθήματα δεν είναι υποκοριστικά: gelincik, kızılcık, arpacık, kabarcık, tomurcuk...