Οι σύνδεσμοι της τουρκικής

τι είναι

Οι σύνδεσμοι είναι λέξεις που χρησιμοποιούνται για να ενώσουν προτάσεις ή διάφορα στοιχεία μέσα σε μια πρόταση, δημιουργώντας λογικές και νοηματικές σχέσεις μεταξύ τους. Ανάλογα με το ρόλο τους, διακρίνονται σε παρατακτικούς και υποτακτικούς.

Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι (και, ή, αλλά ώστε, δηλαδή, παρά κλπ) συνδέουν προτάσεις ή όρους της ίδιας σημασιολογικής τάξης. Στην τουρκική θα βρούμε κυρίως τέτοιους συνδέσμους.

Οι υποτακτικοί (ότι, για να, που, όταν αν, καθώς κλπ) στα ελληνικά εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις, οι οποίες εξαρτώνται από μια κύρια πρόταση. Η τουρκική παρουσιάζει πολύ περιορισμένη χρήση τέτοιων συνδέσμων. Αυτοί οι σύνδεσμοι στα τουρκικά συνδέουν κύριες προτάσεις.

Γενικά, οι σύνδεσμοι συμβάλλουν στη συνοχή και τη δομή του λόγου, διευκολύνοντας την κατανόηση και την οργάνωση της σκέψης.

οι κυριότεροι παρατακτικοί σύνδεσμοι

ve (και)

Salatalık ve domates aldım (Αγόρασα αγγούρια και ντομάτες)
Sinemaya gittik ve çok eğlendik (Πήγαμε σινεμά και διασκεδάσαμε πολύ)
Ahmet geldi ve tavla oynadık (Ήρθε ο Αχμέτ και παίξαμε τάβλι)
Güneş ve ay derneği (Σύλλογος ήλιος και σελήνη)

Fareler ve insanlar (Ποντίκια και άνθρωποι)

İstediğin bir kahve ve istediğin bir tatlı (Ένας καφές και ένα γλυκό που θέλεις)

ile (και, με)

Είναι και μετάθεση. Δες και εδώ.

Pazardan salatalık ile domates aldım (Στη λαϊκή αγόρασα αγγούρια και ντομάτες)
Fatma'yla Mehmet geldiler (Ήρθε η Φατμά και ο Μεχμέτ)

dA (και)

Ακολουθεί τη φωνηεντική αρμονία.

Sen de gelebilirsin (Μπορείς να έρθεις και εσύ)
Yoğurt da al (Πάρε και γιαούρτι)
Biz de haklıyız, o da haklı (Και εμείς έχουμε δίκιο, και αυτός)
Satalık da aldım, domates de (Αγόρασα και αγγούρια και ντομάτες)

hem de (και μάλιστα)

Araba aldım. Hem de çok ucuza (Αγόρασα αυτοκίνητο. Και μάλιστα πολύ φτηνά)

hem hem (de) (και και)

Hem satalık aldım hem (de) domates (Αγόρασα και αγγούρια και ντομάτες)
Hem biz geldik hem onlar (Και εμείς ήρθαμε και αυτοί)

hatta / üstelik (de) / ayrıca (και επιπλέον, μάλιστα δε)

Kitapları buraya getir. Hatta bu kutuya koyabilirsin (Φέρε τα βιβλία εδώ. Επιπλέον, μπορείς να τα βάλεις σε αυτό το κουτί)

bile (ακόμα και, ούτε καν)

Ali bile yapabildi (Ακόμα και εγώ ο Αλή μπόρεσε να το κάνει)
Ali bile yapamadı (Ούτε καν ο Αλή δε μπόρεσε να το κάνει)

ne ne (de) (ούτε ούτε)

Ne satalık aldım ne (de) domates (Δεν αγόρασα ούτε αγγούρια ούτε ντομάτες)
Ne cevap veriyor ne de konuşuyor (Ούτε απαντάει ούτε μιλάει) 

ya (όμως)

Ben hazırım. Ya sen? (Εγώ είμαι έτοιμος. Εσύ όμως;)

ya da (ή)

Kitap ya da dergi okuyabilirsin (Mπορείς να διαβάσεις βιβλίο ή περιοδικό)
Çay ya da kahve iç (Πιες τσάι ή καφέ)

ya ya (ή ή, είτε είτε)

Ya şeker ya (da) bal kullan (Χρησιμοποίησε είτε ζάχαρη είτε μέλι)
Ya git ya (da) otur (Ή φύγε ή κάτσε)
Ya biz ya siz (Ή εμείς ή εσείς)

ama / fakat (αλλά, όμως)

Gittim ama/fakat onu görmedim (Πήγα αλλά δεν τον είδα)
Kek yapacaktım ama/fakat un yok (Θα έκανα κέικ αλλά δεν έχουμε αλεύρι)

ancak (ωστόσο, όμως)

Bu işi bitirebilirim, ancak biraz zamana ihtiyacım var (Μπορώ να τελειώσω αυτή τη δουλειά, ωστόσο χρειάζομαι λίγο χρόνο)
Onu aradım, ancak telefonu açmadı (Τον πήρα τηλέφωνο, όμως δεν το σήκωσε.)

yine de (παρόλα αυτά, ωστόσο)

Çok yorgunum, yine de çıkabilirim (Είμαι πολύ κουρασμένος, παρόλα αυτά μπορεί να βγω)
Onu defalarca uyardım, yine de aynı hatayı yaptı (Τον προειδοποίησα τόσες φορές, παρόλα αυτά έκανε το ίδιο λάθος.)

yoksa (ή μήπως)

Ahmet fizikçi olmak istiyor. Yoksa matematikçi mi? (Ο Αχμέτ θέλει να γίνει φυσικός. Ή μήπως μαθηματικός;)
Konuşayım mı, yoksa susayım mı? (Να μιλήσω ή μήπως να σωπάσω;)

hâlbuki / oysa / oysaki (ενώ, ωστόσο)

Öğretmen çok sert konuştu. Hâlbuki sakin bir insan. (Ο δάσκαλος μίλησε πολύ σκληρά, ενώ είναι πολύ ήρεμος άνθρωπος)

demek (ki) / öyleyse / dolayısıyla / sonuç olarak  (άρα, επομένως, συνεπώς)

Seni kararlı görüyorum. Demek ki konuşacaksın (Σε βλέπω αποφασισμένο. Επομένως θα μιλήσεις)
Çok kızdı. Dolayısıyla o günden beri görüşmedik (Θύμωσε πολύ. Επομένως δεν ξαναβρεθήκαμε από εκείνη τη μέρα)

böylece (έτσι)

Bu sene para biriktirdim. Böylece tatile çıkabilirim (Φέτος μάζεψα χρήματα. Έτσι θα μπορέσω να πάω διακοπές)

yani (δηλαδή)

Kolu kırılmış. Yani işe gidemeyecek (Έσπασε το χέρι του. Δηλαδή δεν θα μπορεί να πάει στη δουλειά)
Yani ne demek istiyorsun? (Δηλαδή τι θες να πεις;)

οι κυριότεροι υποτακτικοί σύνδεσμοι

eğer (εάν)

Eğer istersen, denize gidelim (Αν θέλεις, να πάμε στη θάλασσα)
Beni sevmiyorsan eğer, söyle (Αν δε με αγαπάς, πες μου το)

çünkü (επειδή)

Seni aradım çünkü bir şey soracaktım (Σε πήρα τηλέφωνο επειδή ήθελα να σε ρωτήσω κάτι)
Kitabı rafa kaldırdım çünkü beğenmedim (Έβαλα το βιβλίο στο ράφι επειδή δε μου άρεσε)

ki (ότι, να)

Sana kaç kere dedim ki yorgunum (Πόσες φορές σου είπα ότι είμαι κουρασμένος)
İstiyorum ki bu kitabı sen de oku (Θέλω να διαβάσεις κι εσυ αυτό το βιβλίο)